Aylin Antmen’in “Annem” Şiiri Üzerine

Aylin Antmen’in “Annem” Şiiri Üzerine

Aylin Antmen’in şiirlerinde; tabiatın sesine karşı sessizlik ve annenin sıcaklığına karşılık soğuk yalnızlık duygusu öne çıkar. Aylin Antmen’in “Annem” şiirinde, tabiat-insan ilişkisi bağlamında annenin çocuğun hayatındaki yeri sorgulanır. Sığınılacak bir mekân şeklinde nitelendirilen annenin sessizliği vurgulanır. Annesini sessiz bir koruluk olarak tanımlayan şiir öznesi, onun koruyuculuğunu vurgular: “sessiz bir koruluk/koynunda soğutur batan güneşi,/anbean kararan bir sıcaklığı taşır”

Anneyle tatmin edici bir ilişki (illa emzirmeye dayanması gerekmez çünkü biberon da simgesel düzeyde memenin yerine geçebilir) annenin bilinçdışı ile çocuğunki arasında sıkı bir temas anlamına gelir. En eksiksiz anlaşılma deneyiminin temeli budur ve özünde konuşma öncesi evreyle bağlantılıdır. Hayatın sonraki dönemlerinde kafa dengi birine düşünce ve hisleri ifade etmek ne kadar doyum sağlasa da sözcükler olmadan anlaşma özlemi-nihayetinde anneyle ilk ilişkiye duyulan özlem- baki kalır. Yalnızlık duygusunda payı olan bu özlem, geri dönüşsüz bir kayba dair depresif hislerden türer.”[1]

Annesiyle temasını, o sıcaklığı hayatta bulamayan Antmen’in “Annem” şiirinin öznesi, zamanın kıymıkları arasında taşlaşır ve yalnızlaşır. O, yitirdiklerini depresif bir şekilde, kederle hatırlarken annesine sığınmak ister: “bir gün zamanın kıymıkları arasında/buldum onu, tâ içerde, usulca taşlaşmış”

Anne-çocuk ilişkisinin özellikleri kişinin hayatına yön verir. Çünkü kişinin tabiatla ve toplumla bağını belirleyen ilk temas, anneyle çocuk arasındadır. Bu ilişkiye duyulan özlem, anne sütünün sıcaklığını çağrıştırır. Aylin Antmen’in eserlerinde sık sık yer alan ağaç, orman ve çocuk (varlık); onun “Annem” şiirindeki sessizlikte (yokluk, ölüm) düğümlenir. Sesi tabiatla (güneş, şafak, gece) çevreleyen Antmen, şiirlerinde ateşi toprakla (annenin koruculuğunun simgesi) tartar.

[1] Melanie Klein, Nesne İlişkileri-Haset ve Şükran ve Diğer Yazılar 1946-1963, Çev: Menekşe Arık, Orhan Koçak, Yavuz Erten, Metis Yayınları, İstanbul 2024, s. 373.